Når vekstforholda ligg til rette, kan stormande aksjonsgrupper av ulike slag skyta opp som paddehattar etter politisk regn. Dei fleste blir kortliva: Den akutte saka går over, og striden legg seg, eller gruppene løyser seg opp i indre motsetnader og personkamp. Somme aksjonar blir slusa inn i politiske parti, institusjonaliserer seg som fasttømra interesseorganisasjonar eller konverterer til konsulentselskap.

No er det her: det laboratorieproduserte kjøtet. Burgaren som er laga av stamceller, er ikkje lenger ein frankensteinvisjon – han vert faktisk laga på ei produksjonslinje og seld over disk i Singapore. Ja, berre i Singapore, for det landet vart fyrst i verda til å godkjenne dette produktet. Alt i 2020 fekk ein kunde betale 23 dollar for ein labdyrka kyllingnugget.

Det er nesten ikkje til å tru at vesle Island spela 2–2 mot giganten Sovjetunionen i sjakk-OL i 1986. Garri Kasparov vann partiet sitt, men Margeir Petursson utlikna landskampen med siger mot Vitalij Tsjesjkovskij.

Historia er full av årstal. Det er årstala som set hendingane på plass i historia. Dei er det viktigaste i historia, sa Halvdan Koht.

«Når horna er av, er det seint å stanga», seier ordtaket. Den som er kollete (utan horn), kan plaga folk på anna vis. Det er fullt mogleg å skada nokon med eit skohorn, og det er leitt å stå rett attmed ein bil når føraren legg seg på hornet. Men horn tyder fyrst og fremst ‘utvokster på hovudet hjå dyr’. Slirehorn eller ekte horn finn me hjå drøvtyggjarar i oksefamilien. Dyr i hjortefamilien kan ha gevir. Nashornet og sjiraffen har særmerkte horn, og mange leddyr har følehorn.

Boklækjaren har nok ein gong vore på tur for å seie takk, denne gongen til den tsjekkiske diktaren Miroslav Holub. Og det var ei varm mottaking som møtte Medikus i Praha. 26 varmegrader og ikkje eit vindpust. Bussen ut til Šeberov, der Holub er gravlagd, var utan klimaanlegg, så heller ikkje der var det fare for å fryse.

Førestillinga om eit skilje mellom by og natur er ålmenn og urgamal. Alt romaren Vergil lova livet på landet som ein kontrast til bylivet, fullt av freistingar og dekadanse, i samlinga si av hyrdedikt, Bucolica (frå kring 40 f. Kr.). Poesien er – frå tidleg nytid gjennom romantikken fram til vår tids lyrikk – full av hyllingar av naturen, ofte med førestillinga om ein gullalder, aetas aurea, ein evig sumar. Men er det slik at naturen er rein og opphavleg? Er det ikkje slik at vi granskar naturen med eit byblikk og dermed romantiserer han?

1. Den 1. juni leverte Dagfinn Høybråten rapporten frå Sannings- og forsoningskommisjonen. Han handlar om urett mot kva for tre folkegrupper?

Eg parkerer utanfor Flesland avløpsreinseanlegg, som ligg omtrent under Bergen lufthamn. Teikneseriefiguren Lucky Luke skyt raskare enn sin eigen skugge, eg bevegar meg fortare enn mi eiga avføring. Frå eg dreg i snora til bæsjen entrar reinseanlegget, tek det mange timar.

Eg er viss på at min første kjærleik var ei T-beinsteik. Sidan romantisk kjærleik ikkje er tema her i spalta, forstår nok lesarane at dette handlar om mat, ikkje forelsking.

For noko sidan høyrde eg om ei kvinne som aldri gjekk på do heime dei første månadene i eit nytt forhold, men sprang til næraste bensinstasjon og gjorde frå seg der. Omgrepet drit og dra fekk dermed nytt innhald for meg. Eg håper ho i det minste kjøpte med seg noko på veg ut.

Når vekstforholda ligg til rette, kan stormande aksjonsgrupper av ulike slag skyta opp som paddehattar etter politisk regn. Dei fleste blir kortliva: Den akutte saka går over, og striden legg seg, eller gruppene løyser seg opp i indre motsetnader og personkamp. Somme aksjonar blir slusa inn i politiske parti, institusjonaliserer seg som fasttømra interesseorganisasjonar eller konverterer til konsulentselskap.

No er det her: det laboratorieproduserte kjøtet. Burgaren som er laga av stamceller, er ikkje lenger ein frankensteinvisjon – han vert faktisk laga på ei produksjonslinje og seld over disk i Singapore. Ja, berre i Singapore, for det landet vart fyrst i verda til å godkjenne dette produktet. Alt i 2020 fekk ein kunde betale 23 dollar for ein labdyrka kyllingnugget.

Det er nesten ikkje til å tru at vesle Island spela 2–2 mot giganten Sovjetunionen i sjakk-OL i 1986. Garri Kasparov vann partiet sitt, men Margeir Petursson utlikna landskampen med siger mot Vitalij Tsjesjkovskij.

Historia er full av årstal. Det er årstala som set hendingane på plass i historia. Dei er det viktigaste i historia, sa Halvdan Koht.

«Når horna er av, er det seint å stanga», seier ordtaket. Den som er kollete (utan horn), kan plaga folk på anna vis. Det er fullt mogleg å skada nokon med eit skohorn, og det er leitt å stå rett attmed ein bil når føraren legg seg på hornet. Men horn tyder fyrst og fremst ‘utvokster på hovudet hjå dyr’. Slirehorn eller ekte horn finn me hjå drøvtyggjarar i oksefamilien. Dyr i hjortefamilien kan ha gevir. Nashornet og sjiraffen har særmerkte horn, og mange leddyr har følehorn.

Boklækjaren har nok ein gong vore på tur for å seie takk, denne gongen til den tsjekkiske diktaren Miroslav Holub. Og det var ei varm mottaking som møtte Medikus i Praha. 26 varmegrader og ikkje eit vindpust. Bussen ut til Šeberov, der Holub er gravlagd, var utan klimaanlegg, så heller ikkje der var det fare for å fryse.

Førestillinga om eit skilje mellom by og natur er ålmenn og urgamal. Alt romaren Vergil lova livet på landet som ein kontrast til bylivet, fullt av freistingar og dekadanse, i samlinga si av hyrdedikt, Bucolica (frå kring 40 f. Kr.). Poesien er – frå tidleg nytid gjennom romantikken fram til vår tids lyrikk – full av hyllingar av naturen, ofte med førestillinga om ein gullalder, aetas aurea, ein evig sumar. Men er det slik at naturen er rein og opphavleg? Er det ikkje slik at vi granskar naturen med eit byblikk og dermed romantiserer han?

1. Den 1. juni leverte Dagfinn Høybråten rapporten frå Sannings- og forsoningskommisjonen. Han handlar om urett mot kva for tre folkegrupper?

Eg parkerer utanfor Flesland avløpsreinseanlegg, som ligg omtrent under Bergen lufthamn. Teikneseriefiguren Lucky Luke skyt raskare enn sin eigen skugge, eg bevegar meg fortare enn mi eiga avføring. Frå eg dreg i snora til bæsjen entrar reinseanlegget, tek det mange timar.

Eg er viss på at min første kjærleik var ei T-beinsteik. Sidan romantisk kjærleik ikkje er tema her i spalta, forstår nok lesarane at dette handlar om mat, ikkje forelsking.

For noko sidan høyrde eg om ei kvinne som aldri gjekk på do heime dei første månadene i eit nytt forhold, men sprang til næraste bensinstasjon og gjorde frå seg der. Omgrepet drit og dra fekk dermed nytt innhald for meg. Eg håper ho i det minste kjøpte med seg noko på veg ut.