Det er seks år sidan Maria B. Bokneberg debuterte med romanen Lukta av våt jord om natta (Samlaget, 2016) der ho skreiv om sjølvmord i nær familie og korleis dette pregar dei etterlatne. Oppfølgjaren Vindu mot skogen ligg innanfor den same tematikken. I mellomtida har ho skifte forlag og skifta ut nynorsk med radikalt bokmål med a-endingar i preteritum av svake verb og i bunden eintal av hokjønnsord: «Han ga meg vannmugga og åpna krana.»

Dansk-norske Maren Uthaug har fått mykje åtgaum for to andre bøker som har kome på nynorsk dei siste åra. Den nye av året, Og sånn blei det, er debutboka frå 2013 og skal visstnok vere sjølvbiografisk. Som Risten/Kirsten i romanen har Uthaug ein blanda bakgrunn som mellom anna er samisk.

Abbas Khider skriv om eit Irak i splitting og splintar – og det gjer han med stor sans for samanheng.

Pseudo-Demosthenes (eit samlenamn på forfattarane av skrifter av Demosthenes som ikkje kan vera av han likevel) sa ein stad noko slikt som at me treng kurtisaner for nyting, konkubiner for å dekka daglege behov og koner til å skaffa oss rettmessige born og til å vakta eignelutane våre.

Isabel Allendes Åndenes hus frå 1982 bergtok lesarar over heile verda. Saman med særleg Gabriel García Márquez hadde latinamerikanske forfattarar enorm suksess med romanar som fekk merkelappen magisk realisme: Fargerike historier frå ei (for europearar og nordamerikanarar) eksotisk røynd, med forførande innslag av det overnaturlege og eventyrlege.

Det er i år tretti år sidan Thure Erik Lund debuterte med romanen Tanger, som han fekk Tarjei Vesaas’ debutantpris for. No er han sjølv omdreiingspunktet i ein roman skriven av vennen Hans Petter Blad, der Blad prøver å forstå, forklare og forsvare det uforklarlege i Lunds litterære univers, som strekkjer seg frå det agrare, folkelege og lokale til det urbane, høgteknologiske og digitale i ei tenkt framtid. Denne splittinga eller Schizothemia er det Blad jaktar på.

Marlen Haushofer blei berre 50 år, og da ho døydde i 1970, stod ho ved starten av eit forfattarskap som skulle leve vidare og bli løfta fram til klassikarstatus av ettertida. Særleg gjeld det Die Wand, Veggen, frå 1963. Likevel skulle det gå over 30 år før romanen kom på norsk, omsett av Unn Bendeke (1929–2000), og årets utgåve er den fjerde her til lands, denne gongen i serien Gyldendals moderne klassikere.

Eg møter Sigrid Merethe Hanssens andre roman Kom ei jente gåande med ein viss ambivalens. Litt slik eg møter frukta mango: Det hadde vore godt, hadde det ikkje vore for at det var så vondt. Eg skal forklare meg med éin gong: Hanssen etablerer ei historie det er lett å fatte interesse for, sidan ho kjem til syne litt etter litt – vi puslar saman ulike scenario.

Krill er vanlegvis namnet til eit lite krepsdyr og favorittmat hjå bardekvalar, men i den litterære verda til Asbjørn Stenmark er det vanlege suspendert, og Krill er ein slags person. Rett nok vert han ved eitt høve mellombels kvalmat, men i kvalmagen møter han eit par fiskar og ein gamal profet, og der inne i kvalen har dei slikt å gjera: «Dagene fordrives med bordtennis og diskusjoner om hvorvidt det er legitimt å si nei til livet.»