Mario Vargas Llosa fekk Nobelprisen i litteratur i 2010 «for sin kartografi av maktstrukturer og sine bitende bilder av den enkeltes motstand, opprør og nederlag». Han var 76 år, og ein kunne tru at han ville trekkje seg tilbake som forfattar, men han skriv framleis storslegne romanar, godt inn i 80-åra, og den siste romanen hans kom på spansk i 2019. Ulvetid er den norske tittelen. Dermed finst 19 av romanane hans på norsk. Av latinamerikanske forfattarar er det berre Isabel Allende og Gabriel García Márquez (1927–2014) som kan vise til noko liknande.

Ingen nolevande islandsk forfattar er oftare omsett til norsk enn Gyrdir Elíasson, med i alt ti titlar mellom 1993 og 2021, dei langt fleste ved Oskar Vistdal, som fekk Bastianprisen i 2015 for omsetjinga av Utsyn frå sørglaset, den andre kortromanen i ein kunstnartrilogi som startar med Ved Sandelva (2013) og no blir sluttført med Sørgjemarsjen, som kom på islandsk i 2019.

Simone de Beauvoir er sjølvsagt kjend som ein av dei aller viktigaste feministane i det førre hundreåret, mellom anna for det som vart eit standardverk for feministisk filosofi: Det annet kjønn. Den franske feministen skreiv også fleire skjønnlitterære verk.

«Det einaste som gjer livet mogleg, er ei konstant og utoleleg uvisse: å ikkje vite kva som kjem til å hende», skal Ursula Le Guin ha sagt. Den amerikanske fantasy- og science fiction-forfattaren er høgt elska over heile verda, og eit naturleg førebilete for dei som skriv i desse sjangrane.

Romanen kan lesast som ein samfunns- og samtidskritikk: korleis den moderne verda verkar inn på den mentale og psykiske helsa vår.

Vi er i eit Nordland litt fram i tid. Det er mangel på vatn, og ein må ty til sjøen og regnvatn for det mest naudsynte. Sola er sterk, ein må ha parasoll med seg ut, og landskapet er så tørrsvidd at regnskurene – som kjem sjeldan, men plutseleg – riv med seg jord og leire i bakken.

Juan Goytisolo (1931­–2017) er ein spansk forfattar som det meste av livet levde utanfor Spania: frå 1950-talet i Frankrike, tidvis i USA, og frå 1997 i Marrakech i Marokko, der han også døydde og er gravlagd.

Kva og korleis er forteljinga om livet ditt? Kva definerer deg? Er det slikt som år ut og år inn er regelen, som kanskje berre nokre få ser, eller er det unnatak, som alle får auga på, og gjerne nemner? Desse spørsmåla stiller ikkje Geir Olav Jørgensen direkte i romanen Evangelium, men eg tykkjer dei ligg der, under, over og ved sida av dei han faktisk formulerer.